Case study

Na zlecenie Fundacji V4Sport, operatora projektu PZU Trasy Zdrowia Fundacji PZU, Centrum Wyzwań Społecznych przeprowadziło kompleksową ewaluację projektu. Projekt PZU Trasy Zdrowia to kompleksowo zaprojektowany program sportowo-zdrowotny skierowany do gmin poniżej 50 tys. mieszkańców.

Na podstawie badań obejmujących etnografię, wywiady i obserwację wypracowaliśmy zbiór najlepszych praktyk dotyczących diagnozy lokalnej w obszarze nowej infrastruktury sportowej. Następnie ocenialiśmy, jak lokalne społeczności wykorzystują inwestycję i które koncepcje funkcjonowania Tras Zdrowia są najefektywniejsze. W tym celu nasi badacze prowadzili wywiady, uczestniczyli w lokalnych warsztatach i opracowywali studia przypadku na bazie lokalnych wizyt i analiz. Cały projekt zakończono raportem.

Fundacja Lotto Milion Marzeń i Ministerstwo Sportu i Turystyki zleciło Uniwersytetowi Warszawskiemu analizę, która umożliwiłaby lepsze zrozumienie, dlaczego odsetek odpadających z aktywności sportowej młodych ludzi na etapie gimnazjum jest tak wysoki. Oprócz tego prowadzono ewaluację projektowanej kampanii telewizyjnej, kierowanej do gimnazjalistów i w zamyśle promującą aktywność fizyczną.

Obie instytucje potrzebują wiedzy, która umożliwi im konstruowanie programów społecznych i kreowanie polityk sportowych: konkretnych, skutecznych, wpisujących się we współczesny tryb życia młodych. Badanie ułatwia naszkicowanie modelu takich działań.

Nie można wyznaczać celów i tworzyć dalekosiężnych planów bez przeprowadzenia dogłębnej diagnozy obszaru, który chce się zmienić. Na wstępnym etapie wszelkich planów konieczne jest badanie, które pozwoli wyróżnić funkcjonalne i dysfunkcjonalne mechanizmy rządzące daną dziedziną. Aby tego dokonać warto opierać się obok analiz ilościowych także na badaniach jakościowych.   

W obszarze sportu powstaje wyjątkowo mało tego typu analiz.

Badacze Centrum Wyzwań Społecznych prowadzili diagnozę sportu w województwie warmińsko-mazurskim. Na Warmii i Mazurach diagnozę oparto o liczne wywiady z najważniejszymi aktorami świata sportu w województwie , analizę polityki sportowej kilkunastu gmin i pogłębione studia przypadków w reprezentatywnych miejscowościach.

W Mrągowie zespół CWS uczestniczył w pierwszym w Polsce procesie partycypacyjnego tworzenia Diagnozy i Strategii Rozwoju Sportu. W 2012 roku władze miasta Mrągowo zdecydowały się podjąć ryzyko zaproszenia do tworzenia diagnozy i strategii rozwoju sportu wszystkich zainteresowanych tematem mieszkańców.

W ciągu 9 miesięcy w mieście zrealizowano szereg warsztatów, w których każdorazowo brało udział min. 40 osób. Dzięki przeprowadzonej diagnozie działacze sportowi odkryli nowe przestrzenie potencjalnej działalności. Zorganizowali między innymi wcześniej deficytowe zajęcia dla kobiet i podjęli współpracę przy organizacji imprez sportowych. W efekcie procesu powstały dokumenty diagnozy i strategii, zatrudniono dedykowanego sportowi pracownika i powołano radę sportu, która została zobowiązana do monitorowania wdrażania strategii.

Zespół CWS od samego początku zajmuje się diagnozą sportu kobiet w Polsce. W ramach Projektu Społecznego 2012 współtworzył pierwszy raport dotyczący sportu kobiet. Było to wtedy spojrzenie przełomowe, bo ukazywało hermetyczność sektora i wskazywało na zagrożenia z tym związane. Opracowany dokument wciąż stanowi jedną z nielicznych prób pogłębionej analizy zjawiska.

Dokument opracowano na podstawie analiz źródeł, wywiadów grupowych prowadzonych w miastach-gospodarzach EURO 2012, badaniach ilościowych i jakościowych prowadzonych na Orlikach i wywiadów z kobietami zaangażowanymi w sport jako działaczki, trenerki czy sportowcy. Składał się z czterech elementów: faktów dotyczących sportu kobiet, przedstawieniu korzyści sportu, barier dotykających kobiet w sporcie oraz rekomendacji.

Raport wciąż stanowi punkty wyjściowy do pogłębionych badań nad sportem kobiet w Polsce. Był pierwszym krokiem w budowaniu zainteresowania tematem i podejmowaniu w nim przemyślanych działań.